İnsanlardaki Mevcut Olan Karakter ve Mizacı Yapısı
FERAH USLU
İnsanoğlunun kişilik oluşmasına yardımcı olan pek çok faktör bulunmaktadır.Sıralayacak olursan genetik yapısı, yaşadığı aile ortamı yapısı ve çocuğun bulunduğu sosyal çevrenin etkileri.Bu nedenle insanların kişilik yapısını tek kavram olarak görmek yanlış olur.Kişilik yapısı bir çok kavramın bütünleşmesi olarak düşünmeliyiz.
Bu kavramları mizaç ve karakter olarak iki ayrı başlıkta incelemek daha doğrudur.Bireylerin kişiliği mizaç ve karakterin bileşimi olarak kabul edilir.İnsanlar doğumu ile beraber getirdiği biyolojik yapıyı bir arada tutan donanımlar mizacını,sonradan toplum içinde kazandığı donanım ise karakterini oluşturur .
Daha farklı düşünecek olursak mizaç , kişinin kalıtımsal yönünü araştıran boyutudur.Genetik olarak bireylere geçen yaşamı sürecinde önemli değişiklere karşı direnen özellikleri içine alır.Bu bakımdan yapısal, genetik ve biyolojik temele dayanan tavır ve davranışlar potansiyel kabiliyetini belirler.Çocukluk döneminde erken mizaç özellikleri incelenir. Bu konuda yapılan incelemeler neticesinde bazı kişisel özelliklerin kalıtım yoluyla geçtiği tespit edilmiş ve çevresel etmenlerin mizaç özellikleri üzerinde çok az etkisi olduğu açıklanmıştır
Elde edinilen araştırmalar neticesinde bireylerin duyguların ve coşkularının bütünü olarak açıklanan mizacın kişiliğin sadece bir yanını ve ya bir öğesini oluşturduğu söylenebilir .
Mizaç bireyin yapısal olarak eylemleri ve duyguları doğrudan etkilemekte. Mizaç biyokimyasal bünyenin doğasına bağlı olup bu nedenle katılımın etkisinde devamlılık arz eder.Aniden kızmak, öfkelenmek, neşelenmek, çok hareketli yada hareketsiz olmak kişiden kişiye değişken mizaç özellik sergilemektedir. Bilim adamlarının yaptığı araştırmalar neticesinde belirlenen kişisel özelliklerin sayısının sınırsız olsa da insan mizacın yer aldığı boyutlarının sayısı azdır.Bunun sebebi ise mizaç araştırmalarının kişiliğin hangi tepkiyi sergilediğinden çok nasıl tepki gösterdiğiyle ilgilidir.
Mizaç yapıları çevreyi etkilediği gibi , çevrede mizacın kararlı kişilik özelliklerine dönüşümünü şekillendirmektedir.Daha farklı izah edecek olursak benzer mizaç yapısında olan iki çocuk ilerleyen zaman içinde iki faklı özellikte yetişkin olabilir. Çok yüksek tepki hızında çocuk saldırgan, öfkeli, kavgacı olabileceği gibi hırslı, azimli, lider ve koruyucu bir kahraman olabilir. Bu çocuğun korkak , sesiz ve umursamaz olması çok düşüktür. Sosyalleşme düzeyi düşük bir çocuk ise dışa dönük, çevresi geniş ve çok arkadaşa dönüşmesi çok azdır.Fakat çevre si tarafından sosyal becerisi geliştirildiği zaman çok arkadaşı olabilir.Kendi sesiz ama saygısı ile insanları etkileyebilir.
İnsanoğlunun karakteri ise doğuştan kazanılan mizaç özelliklerinin zemininde sonradan kazanıldığı ifade edilir.Karakter çocukta dünyaya geldikten sonra mizaç potansiyelinde var olan kabiliyetin , ahlaki değerlerin, ailesinin ve yakın çevresinin ona öğrettikleri ve kazandırdıkları alışkanlıkların karşılıklı ilişkiler sonucunda şekillenen alışkanlıklar, tutum ve davranışlar ile birlikte varlıkları , nesneleri kullanabilme tarzıdır.