Malatya'da Vena Kilisesi

Battalgazi İlçesi, Çamurlu Mahallesinde yer alan şehre 2 km mesafede bulunmaktadır. İbadet edilen ana bina ayaktadır. Kilisenin kuzey ve batı yönü tamamen yıkıktır. 12,5 x 6,90 m. ebadında dikdörtgen plana sahiptir. Giriş batı cephesindeki küçük kapıdan sağlanmakta, kapının tam karşısında apsis bulunmaktadır. Apsisin sağında ve solunda azizlerin mekânı yer alır. Buraya iki basamakla çıkılmaktadır. Kilise, 1540 m2 alana oturtulmuştur.

Kapı üzerinde bulunan kitabeye göre, KirkorLusavoriç’e izafeten yapıldığı anlaşılmaktadır. Giriş kapısı üzerindeki 63 x 23 cm2lik, 4 satırlık kitabesinde ‘Aziz Kirkor’un kapısı 1670 yılının mart ayının 18’inde, SimonGabiskos eli ile yapıldı’ denilmektedir.

Bugün sadece ibadet edilen kısım ayaktadır.12,5 x 6,90 m. ebadında, dikdörtgen planlı olan bu mekânın ön yüzü yontulmuş taşlarla inşa edilmiştir. Kilisenin duvarlarının her iki yüzü düzeltilmiş taşlarla, araları ise moloz taş ve harç doldurularak örülmüştür. İç duvarların yüzleri çok hafif bir sıva ile kapatılmıştır. Sahının üzeri tonozla kapatılmış, çatıyı teşkil eden taş malzeme kenetlendirilerek tek parça özelliği kazandırılmıştır. Doğu cephesinde 6 m. yükseklikte açılan küçük bir pencere ile içeriye ışığın girmesi sağlanmaktadır.

Osmanlı Dönemi eseri olan Venk Şapeli’nin Ermenice kitabesi binanın girişteki portal üzerinde bulunmaktadır. Kitabenin dört yanı haç motifi ile dekore edilmiştir.