İnsanlar var olduğundan bu yana hoşgörülü olmak için çaba gösterirler. Tabi ki hoşgörüsüz davranışlar toplumumuzda boy gösterse de biz yine de olumlu pencereden bakalım. Hoşgörü, hoşgörülü olmak gibi tanımlar fertler var olduğundan beri toplumumuzun vazgeçilmez unsurları haline gelmiştir. Hoşgörü cemiyet içinde yaşayan herkesin kendisinde oluşturması gereken bir kavramdır. Hoşgörü karşımızdakine tahammül gösterebilmemizdir. Tahammül gösterme sosyal ilişkilerin sağlıklı bir şekilde devam etmesi için gereklidir. Meselâ, trafikte olduğumuzu düşünelim, ne kadar da tahammül göstereceğimiz bizim hoşgörü ahlakıyla ilgilidir.
Türk toplum yapısı incelendiğinde hoşgörünün had safhalara çıktığı gözlere çarpar. Örneğin, 1071 Malazgirt Savaşından bu yana hatta daha da öncesinde millet olarak başka etnisitelerden gelen halklara hoşgörüyle bakmışızdır. Örneğin Gürcüler, Çerkezler, Abazalar, Polenezler ve adını sayamadığımız çoğu etnisiteler Türk toplumunun hoşgörüsüne sığınmışlardır. Günümüzde ise, Irak, Suriye, Afganistan ve birçok milletten gelen topluluklar yine aynı hoşgörüye sığınmışlardır. Bu durum toplumumuzu farklılıkları reddetmeden birlik içinde yaşama prensibini gözler önüne sermektedir. Batı toplumlarında böyle bir anlayış yoktur. Çünkü Batı toplumları daima sömürgeci bir anlayışı benimsemişlerdir.
Türk toplumunda hoşgörü örneği tarihin her safhasında vardır. Ancak bunlardan en önemlisi sayılabilecek davranış Ahi teşkilatıdır. Ahilik, Ahi Evran tarafından Hacı Bektaş-i Veli’nin tavsiyesiyle kurulan bir esnaf teşkilatıdır. Ahilik, dostluğun, kardeşliğin, yardımseverliğin en önemlisi de hoşgörünün sembolüdür.
Genel olarak baktığımızda hoşgörü, her toplumunda olması gereken bir şeydir. Hoşgörüsüz toplumlar daima olumsuz olarak karşılanırlar. Türk toplumunun bu kadar çok hoşgörülü olması daima başka ezilen topluluklara ümit olmuştur. Kısacası, hoşgörü sahip olunması gereken bir erdemliliktir.
